Bí mật rượu nếp Sơn Tinh
Chuyến hành trình qua khắp dẻo đất Việt Nam để tìm kiếm loại lúa nếp lý tưởng cho dòng rượu thượng hạng vẫn lưu dấu ấn trong lòng những người nghệ nhân của Rượu Sơn Tinh như ngày đầu
Là nguyên liệu chính cho rượu Sơn Tinh Nếp Phú Lộc và là lớp rượu nền cho 11 hương vị rượu Sơn Tinh còn lại nên việc lựa chọn gạo nếp đúng chuẩn là một tiêu chí vô cùng quan trọng. Vì lớp rượu nền không thanh và êm sẽ ảnh hưởng tới hương vị tổng thể của cả mẻ rượu.
Điều đó đưa chúng tôi đến với những cánh đồng lúa bát ngát trù phú tại đồng bằng sông Hồng, được tạo nên bởi hàng trăm cây số trải dài của sông Hồng qua Hà Nội. Vùng đồng bằng sông Hồng trù phú rộng hơn 1,4 triệu ha và là vựa lúa lớn thứ hai của cả nước, sau Ðồng bằng sông Cửu Long. Số đất đai sử dụng cho nông nghiệp là trên 70 vạn ha, chiếm 56% tổng diện tích tự nhiên của vùng, trong đó 70% đất có độ phì từ trung bình trở lên. (link)
Khoảng 3000 năm trước, khu vực này cũng là một trong những nơi đầu tiên tại Việt Nam bắt đầu canh tác lúa nước. Sở dĩ vì đất phù sa sông Hồng giúp cho cây trồng có hương vị đậm đà tự nhiên đặc hữu có sẵn tạo hóa hình thành sẵn nên chúng. Vùng còn là cái nôi của văn minh sông Hồng, nền văn minh đồ đồng phát triển rực rỡ với trống đồng, thạp đồng, mũi tên đồng, với nông nghiệp trồng lúa nước. (link)
Chính vì thế, những mẻ gạo nếp thơm ngon được chọn lọc từ dẻo đất này không chỉ đậm đà chất lượng mà còn chứa đựng một phần truyền thống đầy tự hào của những người nông dân nơi đây.
Hãy cùng Rượu Sơn Tinh theo chân những người nông dân vùng đồng bằng sông Hồng đến với quy trình tạo nên những vụ lúa bội thu.
Tinh hoa lúa nước
Nghề trồng lúa nước ở Việt Nam được bồi đắp, truyền từ đời này sang đời khác. Nhờ thế mà kỹ thuật canh tác lúa của người Việt dù được nâng cao cải tiến theo xu hướng phát triển của thời đại mới, nhưng vẫn giữ được tinh hoa từ thời cha ông.
1. Lựa chọn giống lúa, ngâm ủ, làm mạ: Ông cha ta có câu “Tốt giống tốt má, tốt mạ tốt lúa”. Vì vậy sau một vụ mùa, khoảng 1% những hạt lúa khỏe mạnh nhất được giữ lại cho vụ mùa sau. Hạt giống sẽ được xử lý và ngâm ủ đợi đến trước mùa vụ thì gieo mạ tại khu vực làm mạ riêng biệt.
2. Xác định thời vụ gieo mạ và cấy: Thói quen này giúp tạo điều kiện để cây trồng sinh trưởng phát triển tốt và hạn chế những thiệt hại do thiên tai gây ra.
3. Cày bừa làm ruộng: Đất lúa cần phải cày sớm, ruộng làm dầm phải giữ nước, cày sâu, bừa kỹ làm đất nhuyễn, sạch cỏ dại, mặt ruộng bằng phẳng thuận lợi khi cấy đồng đều và điều tiết nước. Hiện nay, máy móc đã được áp dụng tại nhiều địa phương để giảm gánh nặng cho người dân trong công đoạn này. Tuy nhiên, một số vùng vẫn sử dụng trâu bò do
4. Cấy mạ: Kỹ thuật cấy mạ cũng được người nông dân chăm chút. Họ thường cấy mạ đã chuẩn bị xuống ruộng đã được chuẩn bị sẵn sao cho gốc và rễ mạ được vùi vào trong đất bùn của ruộng để cây mạ đứng vững và bén rễ, hồi xanh, rồi sinh trưởng cho đến khi thu hoạch.
5. Tưới nước và phòng sâu bệnh, cỏ dại: Trong giai đoạn này, việc kiểm tra duy trì độ ẩm cho mạ bằng cách tưới hay dẫn nước vào ruộng mạ là rất cần thiết. Ví dụ với giống gạo nếp của Rượu Sơn Tinh, cần ít nước hơn gạo thường nên có thể được trồng trên các sườn đồi nơi cây trồng có thể lấy đủ nước từ lượng mưa tự nhiên, ngoài các cánh đồng ở vùng đất thấp được tưới thủ công.
6. Thu hoạch: Người nông dân sẽ tiến hành thu hoạch khi lúa chín 85-90% và thường chọn ngày nắng ráo để thu hoạch.
7. Phơi sấy lúa: Sau khi thu hoạch lúa, người nông dân sẽ đem tuốt lấy hạt, phơi nắng để hạ độ ẩm trong hạt lúa từ từ xuống còn 12,5-13%. Sau đó quạt sạch trấu, hạt lép.
8. Đóng gói bảo quản: Thóc gạo sau cùng sẽ được đưa vào bảo quản, bảo đảm cho hạt gạo sau này giữ được mùi thơm và không bị gãy nát khi xay xát, chế biến.
Câu chuyện